Heb jij een verhoogd cholesterol? Ben je benieuwd wat je kan doen om het te verlagen? En heeft sporten effect op het cholesterolgehalte? In dit blog geven we daar antwoord op, zodat jij weet wat je kan doen om het risico op hart- en vaatziekten te verkleinen.
Cholesterol is noodzakelijk voor het lichaam. Het is een vetachtige stof die we nodig hebben als bouwstof voor lichaamscellen, hormonen en gal. Daarnaast hebben we cholesterol ook nodig voor de aanmaak van vitamine D. Cholesterol hebben we dus wel nodig, maar te veel ervan is gevaarlijk.
Misschien heb je weleens gehoord van goed en slecht cholesterol. Hiermee wordt het HDL-cholesterol(het goede cholesterol) en het LDL-cholesterol(het slechte cholesterol) bedoeld. Daarnaast wordt er in je bloed ook gekeken naar het totaalcholesterol (HDL+LDL) en de ratio totaalcholesterol en HDL-cholesterol.
Heel beknopt uitgelegd zorgt het HDL-cholesterol ervoor dat het cholesterol uit het bloed wordt opgeruimd. Een hoger HDL-cholesterolgehalte is dus gunstig.
Het LDL-cholesterol is afkomstig uit de lever en wordt door het bloed vervoerd naar de cellen waar het nodig is. Een teveel aan LDL-cholesterol kan blijven plakken aan de bloedvaten die beschadigd zijn. Zo’n beschadiging kan ontstaan door roken, ouderdom of door een hoge bloeddruk. Door een opstapeling van het LDL-cholesterol in het bloedvat ontstaat er ‘plak’, dit wordt ook wel aderverkalking genoemd. Een groot nadeel wat kan ontstaan is dat zo’n stukje plak losraakt en voor een opstopping zorgt in een smaller stuk van het bloedvat, wat kan leiden tot een hartinfarct.
De meest voorspellende waardes voor het risico op hart- en vaatziekte zijn het totaal cholesterolgehalte en de cholesterolratio.
Het gevaar is dat je het niet merkt als het cholesterol verhoogd is. Als er hart- en vaatziekten of diabetes in je familie voorkomen of als je zelf overgewicht, een hoge bloeddruk en/of diabetes hebt, laat dan je cholesterolwaardes eens checken bij je huisarts.
De arts zal eerst bekijken hoe hoog de waardes zijn. Afhankelijk daarvan zal hij leefstijladviezen geven en soms zal hij ook medicijnen voorschrijven.
De leefstijladviezen bij een verhoogd cholesterol:
- Elke dag 1 work out van Fitchannel… Grapje natuurlijk, dat zal de arts niet zeggen, maar wel: beweeg elke dag 30 minuten.
- Eet dagelijks gevarieerde en gezonde voeding (lees hieronder meer tips)
- Bij overgewicht: afvallen
- Niet roken
- Matig alcoholgebruik
Deze leefstijladviezen gelden overigens ook als je het risico op een verhoogd cholesterolgehalte wil verkleinen.
Producten die veel cholesterol bevatten zijn: orgaanvlees, schaaldieren(kreeft en garnalen), eieren en paling. Probeer deze producten met mate te eten.
Naast de producten die van nature veel cholesterol bevatten, zorgen met name producten met veel verzadigd vet voor een verhoogd cholesterolgehalte. Verzadigde vetten laten namelijk het LDL-cholesterol(het slechte cholesterol) stijgen. Het advies is dus om minder verzadigd vet te eten en dit te vervangen door onverzadigde vetten.
Eet dus minder producten waar veel verzadigde vetten in zitten, zoals: kokosvet, cacaoboter, roomboter, room, volle melk, volvette kazen, vette worst en vlees, koekjes en gebak. En eet dus meer producten waar veel onverzadigde vetten in zitten zoals: vloeibare margarines/bak- en braakproducten, noten, olien, avocado’s, vette vis (zalm of makreel).
Naast het vetgehalte in producten zijn er een aantal producten waarvan bewezen is dat ze zorgen voor daling van het LDL-cholesterol(slechte cholesterolgehalte):
- Haver
- Fruit
- Groente
- Volkoren producten
- Soja
Er zijn een aantal margarines en zuivelproducten op de markt waarop staat beweert dat ze het cholesterolgehalte verlagen. In deze producten worden dan plantensterolen en -stanolen toegevoegd. Deze stoffen zorgen ervoor dat er minder cholesterol door de darmen wordt opgenomen en er meer cholesterol via de ontlasting wordt uitgescheiden. Het kan maximaal het cholesterolgehalte met 10% laten dalen als je hier elke dag twee gram van gebruikt. Twee gram komt overeen met dagelijks 4 boterhammen besmeert met deze speciale margarine of elke dag 1 flesje van deze speciale zuivel.
Kan je het nog volgen? Kort samengevat: probeer zoveel mogelijk verzadigde vetten te vervangen door onverzadigde vetten en probeer vaker haver, fruit, groente, volkoren producten en soja te eten. Daarnaast is bewegen erg belangrijk, dit verhoogd namelijk het HDL-cholesterolgehalte (het goede cholesterol). Hierdoor verklein je het risico op hart- en vaatziekten. Bij je portie dagelijkse beweging horen ook traplopen, tuinieren, wandelen en fietsen. Dust mocht je niet altijd aan de workouts van Fitchannel toekomen, zorg dan dat je wel dagelijks aan 30 minuten beweging komt.