Voedingscoach Noëlle: Taste the rainbow, kies voor kleur!

Alle kleuren

Ik ben gek op kleur! Het oog moet geprikkeld worden en het mag best een beetje clashen. Je vindt kleur in mijn kleding en in mijn huis; als tiener schilderde ik mijn kamer al van knalgeel naar het nog subtielere knalpaars met goud. Natuurlijk geen verrassing dat ik ook gevoelig ben voor kleurrijke voeding. Vroeger waren dat vooral kleurrijke snoepjes en verpakkingen. Ik ging altijd mee boodschappen doen om weer het nieuwste snoepje, toetje of een nieuwe smaak chocoladereep uit te kiezen. Al die kleurtjes prikkelde mijn ogen en natuurlijk ook mijn smaakpapillen wetende wat er in de verpakkingen zat. Je kan wel stellen; Unilever heeft destijds goed aan mij verdiend en een lichtelijke suikerverslaving in de hand gewerkt.

Als er destijds net zoveel reclame voor kleurrijke groenten en fruit zou zijn gemaakt als voor snoepjes en toetjes, dan waren mij misschien wel wat suikerdips bespaard gebleven. “Veggies, taste the rainbow” of “Broccoli, de groene motor”, ik had er best een paar uit mijn mouw kunnen schudden. Naast “Snoep verstandig, eet een appel” hadden we Danny de Munk een hele campagne moeten geven waarin we alle groenten en fruit promootten. Nu wordt er natuurlijk al veel meer aandacht besteed aan gezonde voeding en een healthy lifestyle maar ik merk nog steeds dat vooral groenten bij velen als gezellig garnituurtje op het bord ligt. Ik heb zelf ook minimaal groenten gegeten toen ik net op mezelf woonde. Met vlagen elke dag maar soms ook een week bijna niet. Pas toen ik mijzelf echt ging verdiepen en later ook mijn opleiding startte, viel het kwartje hoe waardevol en belangrijk dit kleurrijke voer is. Meer kennis maakt bewuster en wanneer je bewuster bent maak je weloverwogen keuzes. Keuzes die hierdoor al snel een stuk gezonder zijn, afgezien van dat weloverwogen stuk taart op een verjaardagsfeestje ;)

De kleurrijke verpakkingen van groente en fruit

Naar mijn mening kan er dus niet vaak genoeg informatie beschikbaar worden gesteld om bewustwording te creëren. Natuurlijk geldt dit voor voeding in het algemeen maar onder het motto “one step at a time” promoot ik deze keer groenten en fruit en hun kleurrijke verpakkingen!

We weten allemaal dat groenten en fruit vol vitamines en mineralen zitten. Minder bekend is de aanwezigheid van fytochemicaliën. Dit zijn bestanddelen van plantaardige voeding die een positieve werking hebben op het menselijk lichaam. Je vindt ze dus niet alleen in groenten en fruit maar ook in bijvoorbeeld thee, koffie, noten en cacao. Fytochemicaliën zijn zogenoemde “functional foods”. Dit betekent dat, naast dat ze goed zijn voor ons lichaam, ook aangetoonde extra gezondheidsvoordelen hebben zoals het risico verminderen op bepaalde ziektes. Een aantal fytochemicaliën zijn gemakkelijk te herkennen aan de kenmerkende kleur die ze geven aan groenten en fruit. Elke kleur heeft zijn gezonde eigenschappen waarop ik in deze blog wat dieper in zal gaan.

Blauw

Anthocyanen zijn het blauwe pigment wat aubergine en paarse zoete aardappel doet kleuren. De bewoners van het Japanse eiland Okinawa staan erom bekend de langstlevende bevolkingsgroep op de wereld te zijn. 1 op de 135 bewoners is 100 jaar of ouder!! Opvallend is hun hoge consumptie aan groenten (ongeveer een kilo per dag!) met in het bijzonder de paarse zoete aardappel. De gemiddelde eilandbewoner eet hier dagelijks een halve kilo van. Onderzoekers denken dat de paarse bonk aan voedingsstoffen de sleutel zijn tot een gezond en lang leven. De anthocyanen werken preventief op hart- en vaatziekten (zoals een te hoge bloeddruk) en zijn ontstekingsremmend. Paarse zoete aardappel is iets lastiger te verkrijgen in Nederland, maar een hoge concentratie anthocyanen vind je bijvoorbeeld ook in bieten, rode kool, kersen, bessen en pruimen.

Paars

Resveratrol geeft een paarse kleur en is wellicht wel bekend bij sommigen als het gezonde stofje in rode wijn. De “Franse Paradox” omschrijft de tegenstrijdigheid dat in Frankrijk enorm rijk en bourgondisch wordt gegeten maar er toch relatief weinig hart- en vaatziekten voorkomen. Dit zou te maken hebben met de hoge consumptie van rode wijn. Daarnaast heeft het stofje resveratrol een anti-verouderings effect en heeft het een positieve invloed op obesitas, infecties en diabetes. Op een flesje rood de dag door klinkt voor sommigen misschien verleidelijk, maar er zijn ook gezondere keuzes zoals moerbeien, rode druiven, aardbeien, cacao, blauwe bes, cranberries, pinda(kaas) en pistachenoten.

Rood, oranje en geel

Carotenoïden zijn verantwoordelijk voor de kleuren rood, oranje en geel. Ze werken beschermend voor onze ogen en huid. Ze kunnen ouderdomsziekten zoals staar vertragen of zelfs voorkomen en huidschade (door uv-straling uit zonlicht) beperken. Ook hebben deze sterke antioxidanten een gezondheidsbevorderend effect op ons hart en brein. Lycopeen is verantwoordelijk voor de rode kleur van tomaten en paprika maar vind je ook ook in grapefruit en watermeloen. Het oranje betacaroteen vind je in wortelen, pompoen, sinaasappels en oranjes zoete aardappels. Banaan, citroen, avocado, maïs, ananas en peren bevatten allemaal luteïne. Luteïne geeft een gele kleur aan voeding en zit bijvoorbeeld ook in eierdooiers. Carotenen kunnen het beste met vet gegeten worden zoals avocado, noten of olijfolie. Op deze manier worden ze een stuk beter opgenomen door ons lichaam

Groen

Chlorofyl zit in alle groene groenten zoals boerenkool, broccoli, spruitjes en rucola. De hoogste concentratie chlorofyl vind je in algen zoals chlorella en spirulina. Chlorofyl heeft een zeer breed en gunstig effect op onze gezondheid. Het heeft o.a. een reinigende werking op de darmen en lever. Chlorella en spirulina worden daarom vaak ingezet tijdens een detox.

Wat ik nog wil meegeven: in fruit en groenten vind je vaak een mix aan pigmenten en kunnen meerdere stoffen een bepaalde kleur geven. Om het overzichtelijk te houden heb ik het zoveel mogelijk gestructureerd. Moraal van dit kleurrijke verhaal: eet zo veel mogelijk verschillende groenten en fruit om alle voedingsstoffen uit de verschillende kleurgroepen binnen te krijgen. Zo profiteer je optimaal van de vele gezondheidsvoordelen!

Noëlle van Seggelen is Orthomoleculair voedingscoach en heeft haar eigen praktijk Vitamin Coach. Voor Fitchannel.com schrijft ze een tweewekelijkse blog over voeding en de invloed hiervan op onze gezondheid.